Ο Άγιος Χρυσόστομος επίσκοπος Δράμας και Σμύρνης

Του Δεϊρμεντζόγλου Ιωάννη

Στου χρόνου τα γυρίσματα και στα φεγγίσματα της δόξας και της λαμπρότητας, που από χρόνια στεφανώνουν την πολύπαθη τούτη γωνιά της Πατρίδας μας, την πόλη της Δράμας, η μυρωμένη ιστορία του ιερομάρτυρα Αγίου Χρυσοστόμου, επισκόπου Δράμας και Σμύρνης ξεχωρίζει ως χρυσούς στέφανος της Θείας χάριτος, ως θυσία μυστική και αγάπη ουράνια, προς τον αγαπημένο Χριστό και τους αγαπημένους ορθοδόξους της πόλης μας.

Μια θυσία που είναι πορεία προς τα αγιασμένα μονοπάτια του Παραδείσου, μια πορεία που ξεκίνησε από την πόλη μας, διήλθε την αγαπημένη νύμφη του Αιγαίου, τη Σμύρνη και κατέληξε στην άνω Ιερουσαλήμ.

Ο λόγος μου ας αποτελέσει μυρσίνη εορταστική, άνθος εαρινό προς τον οραματιστή ιερομάρτυρα Άγιο Χρυσόστομο.

Το σωτήριον έτος 1902, ο Χρυσόστομος Καλαφάτης αναγορεύεται, χειροτονείται επίσκοπος και ενθρονίζεται στη Μητρόπολη Δράμας.

Στον τόπο μας ο σεπτός ιεράρχης υψώθηκε υψηλότερα από τα γήινα και φθαρτά, γενόμενος μυσταγωγός των Θείων μυστηρίων, ηγέτης και εμπνευστής των υπόδουλων Δραμινών.

Η Μητρόπολη Δράμας αναδεικνύεται εργαστήριο αρετών, αγώνων στάδιο, αμυντήριο κατά των Βουλγάρων και Εξαρχικών, φύλακας του Ελληνορθόδοξου πολιτισμού, εκπαιδευτήριο των ιδανικών του Έθνους.

Αυτός ο φαεινός αστέρας των εσχάτων χρόνων, των χρόνων της σκλαβιάς υπό των Τούρκων, κράτησε τα κάστρα της πίστεως – τα χωριά της επισκοπής του – πολεμώντας ψηλά στις επάλξεις των δογμάτων, των ιδανικών και των αξιών της Ορθοδοξίας και του Έθνους και μετέτρεψε με τον Θείο λόγο του, τους υπόδουλους Ρωμιούς  «από λαγούς σε λιοντάρια» καθώς αναφώνησε, εξ ονόματος των «ελεύθερων πολιορκημένων» Δραμινών, στον Σιδηροδρομικό Σταθμό, ο γέρο-Νίκας από τον Βώλακα.

Με δυναμισμό και πνευματικότητα θα εργαστεί αόκνως, για την υλοποίηση του υψηλού οράματός του.

Μεταδίδει την εν Χριστώ χαρά και ελπίδα στους σκλάβους και συνιστά στους αγανακτισμένους προκρίτους από τα ανοσιουργήματα των κομιτατζήδων, την σθεναρή πλέον αντιμετώπιση των κακουργημάτων τους.

Αποκαλύπτει τους βδελυρούς σκοπούς της Βουλγαρικής Εξαρχίας και καταπολεμά την ύπουλη προσπάθειά της για την αποκόλληση των Ορθοδόξων κατοίκων από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την δια βίας προστείχισή τους στην Εξαρχία.

Επαναφέρει και επαναλειτουργεί Ναούς που δια της βίας επίσης, προσήρτησαν οι Βούλγαροι στην Εξαρχία.

Μέσα σε δυο νύχτες, επανεντάσσει, όλους τους κατοίκους του Βώλακα (192) στην Ορθόδοξη Εκκλησία.

Διορίζει δασκάλους, χειροτονεί ιερείς εις πείσμα των Εξαρχικών, αψηφώντας τις βάρβαρες αντιδράσεις τους και αδιαφορώντας για την ζωή του.

Διοικεί, ποιμένει, νουθετεί, ελέγχει, επιτιμά, πάντοτε μετ’ αγάπης, συνενέσεως και σοφίας.

Αρδεύει δύναμη και χάρη από τις παννύχιες προσευχές των πιστών και τις καθημερινές ακολουθίες, που μετά πάσης τάξεως και ευπρεπείας τελούνται στο Μητροπολιτικό Ναό.

Τοποθετεί δυναμικά στελέχη σε επιτροπές Σχολείων και Εκκλησιών, μετέχει στον ένοπλο αγώνα, μεταφέροντας πληροφορίες από έγκριτα πρόσωπα, εφοδιάζει με οπλισμό τα ένοπλα τμήματα των Ελλήνων.

Ανθίσταται γενναίως στον εκβουλγαρισμό των νέων, εγγράφει σε ανώτατες Σχολές των Αθηνών φερέλπιδες νέους, φιλομαθείς και δραστήριους, ετοιμάζοντας έτσι ικανά στελέχη για τον αγώνα.

Τολμά και απορρίπτει αποφάσεις των Βουλγάρων που στρέφονται κατά των Ελλήνων. Απειλείται με εξορία και θάνατο. Δεν φοβείται. Επιμένει και νικά!

Δια τούτο έκθαμβος ο βούλγαρος Διοικητής Δράμας του λέγει· «Πρώτη φορά συνάντησα κληρικό να αρνείται τις διαταγές μου». Και ο ιεράρχης του απαντά: «Ίσως πρώτη φορά συναντάτε Ορθόδοξο κληρικό».

Ο σεπτός ιεράρχης δεν έπαψε ποτέ, με ενθουσιασμό νεανικό, με απλότητα αποστολική, με οσιακή βιοτή, με ζήλο, με φόβο Θεού, με ταπείνωση αληθινή, να διακονεί την Εκκλησία και την Ελλάδα.

 Την εικόνα του Θεού και την καθ’ ομοίωση Εικόνα Του, τον άνθρωπο.

Η καρδιά του είχε γίνει θρόνος του Θεού και της Ελλάδας.

Σπάνιο μίγμα ανθρώπου! Τα είχε όλα. Το γλυκό πρόσωπό του αντιφέγγιζε τη δόξα του ουρανού! Η ιλαρότητα της μορφής του, ανακλούσε τον γλυκασμό του Παραδείσου. Η πραότητα της φωνής του κατεδείκνυε την ειρήνη των λογισμών του. Ανάλωσε εαυτόν υπέρ του Χριστού και του πονεμένου ανθρώπου, των σκλάβων Ελλήνων. Μετάγγιζε ανασασμούς αιωνιότητας.

Τα πνευματικά του τέκνα αμέτρητα που λάμπρυναν τον αγώνα για τη λευτεριά και άφησαν πολύτιμη παρακαταθήκη δόξας και χρέους για τους επιγενομένους.

Θαυμαστά σημεία της ζωής του αποκαλύπτουν την εγνωσμένην πλέον αγιότητά του και δικαία την αγιοκατάταξή του. Με την οσιακή του ζωή μας αποκάλυψε το μυστικό της ζωής, της ελευθερίας και της αιωνιότητας, που είναι απλό και τόσο εφικτό!

«Οσον ο άνθρωπος απλοποιείται,  θεοποιείται· γίνεται πράος, ταπεινός, άκακος, ελεύθερος».

Οι ελεύθεροι Έλληνες, σήμερα και πάντοτε θα τον ευγνωμονούν για τις θυσιαστικές προσφορές του.

Είθε να πρεσβεύει, παρά το θρόνο του Θεού, μετά των αγίων όλων, υπέρ της εδραίωσης της ειρήνης του κόσμου.